Khi chúng ta đón nhận các thử thách với lòng can đảm, khiêm nhường và tình yêu dành cho Thiên Chúa, chúng ta sử dụng ân sủng mà Chúa ban để lớn lên trong ân sủng nhiều hơn nữa. Bài viết này sẽ đi sâu tìm hiểu điều đó diễn ra như thế nào. Tuy nhiên, trước khi đi tiếp, chúng ta nên đọc một vài suy tư nâng đỡ tâm hồn được trình bày trong sách Giáo lý và Kinh thánh về chủ đề này.

Sách Giáo lý nói về đau khổ

Sách Giáo lý Giáo hội Công giáo dạy rằng đau khổ có thể giúp chúng ta nên giống Chúa Giêsu hơn, gia tăng phúc lành cho chúng ta, và trở nên một của lễ đẹp lòng Thiên Chúa:

Bằng cuộc khổ nạn và cái chết trên thập giá của Người, Đức Ki-tô đem lại cho đau khổ một ý nghĩa mới: từ nay đau khổ có thể làm cho chúng ta nên đồng hình đồng dạng với Người và kết hợp chúng ta vào cuộc khổ nạn sinh ơn cứu chuộc của Người (số 1505).

Có thể đền tội bằng cách cầu nguyện, dâng cúng, bằng những việc từ thiện, phục vụ tha nhân, bằng các việc hãm mình, hy sinh, và nhất là kiên trì đón nhận thánh giá chúng ta phải vác. Những việc đền tội như thế giúp chúng ta nên giống Đức Kitô, Đấng duy nhất, đã đền bù tội lỗi chúng ta một lần cho mãi mãi. Chúng sẽ làm cho chúng ta trở nên đồng thừa tự với Đức Kitô phục sinh, bởi vì “chúng ta cùng chịu đau khổ với Người” (số 1460).

Là điều chính đáng, việc dâng lên Thiên Chúa những hy lễ với tính cách là dấu chỉ của việc thờ lạy và tạ ơn, khẩn cầu và hiệp thông: “Mọi công việc được thực hiện để được gắn bó với Thiên Chúa trong sự hiệp thông thánh thiện và như vậy, chúng ta có thể được hạnh phúc, đều là hy lễ đích thực” (số 2099).

Hy lễ bên ngoài, để có thể là hy lễ thật, phải là sự diễn tả của hy lễ tinh thần: “Tế phẩm dâng Ngài là tâm thần tan nát…” Khi chúng ta kết hợp mình với hy lễ của Người, chúng ta có thể biến cuộc đời mình thành hy lễ dâng lên Thiên Chúa... (số 2100).

“Các giáo dân, vì đã được thánh hiến cho Đức Kitô và được xức dầu bằng Chúa Thánh Thần, được kêu gọi và được chuẩn bị cách kỳ diệu để Thần Khí luôn mang lại những hoa trái dồi dào hơn nơi họ. Thật vậy, tất cả các công việc của họ, những lời cầu nguyện và việc dấn thân làm tông đồ, đời sống hôn nhân và gia đình, việc lao động hằng ngày, việc thư giãn tinh thần và thể xác, nếu được thực hiện trong Thần Khí, và cả những khó khăn trong cuộc sống nếu được chịu đựng cách kiên nhẫn, thì tất cả đều trở nên những hiến lễ thiêng liêng đẹp lòng Thiên Chúa, nhờ Chúa Giêsu Kitô” (số 901).

Kinh thánh nói về đau khổ

Trong thư 2Cr 12,7-10 Chúa Giêsu nói với Thánh Phaolô rằng đau khổ sinh ra sức mạnh. Người nói: “Ơn của Thầy đã đủ cho con, vì sức mạnh của Thầy được biểu lộ trọn vẹn trong sự yếu đuối”. Thánh Phaolô sau đó viết: “Vì Đức Kitô, tôi cảm thấy vui sướng khi mình yếu đuối, khi bị sỉ nhục, hoạn nạn, bắt bớ, ngặt nghèo vì Ðức Kitô. Vì khi tôi yếu, chính là lúc tôi mạnh”. Đau khổ giúp chúng ta nhận ra sự yếu đuối của mình và mở ra cơ hội để chúng ta cậy dựa vào ân sủng.

Trong thư Pl 3,7-11 Thánh Phaolô viết: “Những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì nay, vì Ðức Kitô, tôi cho là thiệt thòi… là được biết chính Ðức Kitô, nhất là biết quyền năng thế nào nhờ đã phục sinh, cùng được thông phần những đau khổ của Người, nhờ nên đồng hình đồng dạng với Người trong cái chết của Người, với hy vọng có ngày cũng được sống lại từ trong cõi chết”. Như vậy, qua đau khổ, chúng ta có thể được thông phần vào khổ đau của Đức Kitô, chấp nhận đau khổ vì Người và trở nên giống Người.

Thánh Phaolô lại viết: “…chúng ta còn tự hào khi gặp gian truân, vì biết rằng: ai gặp gian truân thì quen chịu đựng; ai quen chịu đựng, thì được kể là người trung kiên; ai được công nhận là trung kiên, thì có quyền trông cậy. Trông cậy như thế, chúng ta sẽ không phải thất vọng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta” (Rm 5,3-5). Như vậy, đau khổ sinh ra sự kiên nhẫn, đức hạnh và niềm hy vọng, bởi vì tình yêu Thiên Chúa được đổ tràn vào tâm hồn chúng ta nhờ Chúa Thánh Thần.

Rm 8,15b-17: “Khi chúng ta kêu lên: “Ápba! Cha ơi!” Chính Thần Khí chứng thực cho thần trí chúng ta rằng chúng ta là con cái Thiên Chúa. Vậy đã là con, thì cũng là thừa kế, mà được Thiên Chúa cho thừa kế, thì tức là đồng thừa kế với Ðức Kitô; vì một khi cùng chịu đau khổ với Người, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Người”. Đây là một đoạn Kinh thánh then chốt cho thấy việc đau khổ có thể giúp chúng ta được thông phần ân sủng: nếu chúng ta biết chịu đau khổ với lòng tin và ân sủng, Thiên Chúa sẽ cho chúng ta được vinh hiển cùng với Đức Kitô.

Thánh Giacôbê viết: “Anh em hãy tự cho mình là được chan chứa niềm vui khi gặp thử thách trăm chiều. Vì như anh em biết: đức tin có vượt qua thử thách mới sinh ra lòng kiên nhẫn. Chớ gì anh em chứng tỏ lòng kiên nhẫn đó ra bằng những việc hoàn hảo, để anh em nên hoàn hảo, không có chi đáng trách, không thiếu sót điều gì” (Gc 1,2-4). Như thế, đau khổ dẫn đến sự hoàn thiện thiêng liêng. Bằng việc kiên trì cộng tác với ân sủng (tức là lòng kiên nhẫn), chúng ta có thể trở nên “hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện” (x. Mt 5,48).

Cuối cùng, thánh Phaolô một lần nữa đưa ra những lời khuyên khôn ngoan về việc hiến dâng đời sống ta như một hy lễ thiêng liêng: “Vì Thiên Chúa thương xót chúng ta tôi khuyên nhủ anh em hãy hiến dâng thân mình làm của lễ sống động, thánh thiện và đẹp lòng Thiên Chúa. Ðó là cách thức xứng hợp để anh em thờ phượng Người” (Rm 12,1). Đây là một đoạn Kinh thánh tuyệt đẹp, vì cho chúng ta thấy rằng thân xác, đau khổ, việc lành và nỗ lực của chúng ta mang ý nghĩa sâu sắc khi ta đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa trong tình trạng ân sủng. Nhờ đau khổ và hy sinh của Chúa Giêsu, Người đổ ân sủng vào chúng ta, và chính điều đó làm cho những đau khổ và hy sinh của chúng ta trở nên có giá trị. Thật vậy, nhờ Người, những điều ấy trở thành việc thờ phượng thiêng liêng của chúng ta.

Đau khổ và lớn lên trong ân sủng

Vậy, đau khổ giúp chúng ta lớn lên trong ân sủng như thế nào? Đau khổ góp phần vào sự hoàn thiện luân lý của chúng ta ra sao? Khi chúng ta dâng những đau khổ của mình lên Thiên Chúa và hy sinh cho Ngài và vì tha nhân, chúng ta dần hình thành thói quen sống như thế. Khi thói quen ấy phát triển, nó trở thành nhân đức. Bằng cách vun đắp nhân đức qua việc dâng những đau khổ của mình cho Thiên Chúa trong niềm vui, chúng ta thay thế những thói xấu như than trách, tuyệt vọng và né tránh đau khổ, vì chúng ta bắt đầu nhận ra rằng đau khổ là cơ hội để noi gương Đức Kitô. Theo nghĩa này, bệnh tật trở thành phương thuốc chữa lành.

Chúa Giêsu có thể đón nhận những đau khổ của chúng ta và chữa lành chúng ta khỏi những dính bén tội lỗi. Khi những dính bén ấy phai nhạt, ân sủng sẽ lấp đầy khoảng trống mà chúng để lại. Nhờ vậy, những đau khổ và hy sinh của chúng ta trở thành nhân đức có giá trị. Đau khổ giúp chúng ta trở nên khiêm nhường, biết cậy dựa vào Thiên Chúa và tha nhân, mở ra cơ hội để chúng ta phản chiếu hình ảnh Đức Kitô trong cuộc khổ nạn của Người, và cho chúng ta khả năng yêu thương, phục vụ người khác như chính Đức Giêsu đã làm.

Biết rằng chúng ta sẽ phạm tội, Thiên Chúa đã chọn từ đời đời để mang lấy bản tính nhân loại, chịu đau khổ và chịu chết vì chúng ta như một phương dược cứu chữa chúng ta khỏi tội lỗi. Và Thiên Chúa đã dựng nên chúng ta theo hình ảnh và họa ảnh của Ngài. Vì thế, việc chọn chịu đau khổ vì người khác và dâng đau khổ ấy cho Thiên Chúa giúp chúng ta nên giống Ngài hơn. Điều ta cần làm là cầu xin Thiên Chúa vui nhận những đau khổ và thử thách của mình như của lễ hy sinh.

Dâng hiến những đau khổ của chúng ta

Chúng ta có thể hình thành thói quen dâng những đau khổ hằng ngày của mình lên Thiên Chúa bằng cách đọc kinh Dâng ngày. Đây là một lời nguyện ngắn, nhưng chứa đựng đầy đủ những yếu tố cần thiết cho một tâm tình cầu nguyện chân thành và khiêm nhường dâng lên Thiên Chúa:

Lạy Rất Thánh Trái Tim Đức Chúa Giêsu, con nhờ Trái Tim Cực Sạch Đức Bà Maria mà dâng Cho Trái Tim Chúa mọi lời con cầu xin, mọi việc con làm, mọi sự khó con chịu trong ngày hôm nay, cho được đền vì tội lỗi con và cầu nguyện theo ý Chúa. Khi dâng mình tế lễ trên bàn thờ, con lại dâng các sự ấy cho Trái Tim Chúa, có ý cầu nguyện cách riêng theo ý Đức Giáo Hoàng. Amen.

Nt. Anna Ngọc Diệp, OP

Dòng Đa Minh Thánh Tâm

Chuyển ngữ từ: catholicexchange.com (19/6/2025)